Patron

Konstanty Ildefons Gałczyński urodził się w Warszawie 23 stycznia 1905 roku.

Ojciec jego, również Konstanty, był urzędnikiem na kolei, matka, Wanda z Łopuszyńskich, córką restauratora. Konstanty miał brata Zenona, młodszego o jedenaście miesięcy. Zmarł on w roku 1921.

W 1914 roku po wybuchu I wojny światowej rodzina Gałczyńskich została ewakuowana wraz z innymi pracownikami kolejowymi do Moskwy, gdzie Konstanty uczęszczał do gimnazjum, uczył się gry na skrzypcach i występował w Polskim Teatrze Amatorskim. Po powrocie do Warszawy w roku 1919 ukończył naukę w gimnazjum i rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, zajmując się filologią klasyczną i angielską.

Pierwsze wiersze zamieszczał w pisemkach szkolnych, a później studenckich. Za swój debiut artystyczny uważał wiersz “Wiatr w zaułku”, opublikowany w 1923 roku na łamach czasopisma “Twórczość Młodej Polski” (pod pseudonimem Mieczysław Zenon Trzciński). Współpracował też z pismami satyrycznymi.

W 1926 roku powołany został do służby wojskowej, nie ukończył jednak podchorążówki i do 1928 roku służył w pułku piechoty na terenie Berezy Kartuskiej. Pisywał do tygodnika satyrycznego “Cyrulik Warszawski”, był współautorem szopek politycznych.

W latach 1928 – 1930 związał się z grupą literacką “Kwadryga”, wydającą czasopismo pod tym samym tytułem. Na łamach tego miesięcznika Gałczyński opublikował wiele utworów poetyckich, poemat “Koniec świata” oraz fragmenty powieści “Porfirion Osiełek, czyli Klub Świętokradców”.

W 1929 roku ukazała się pierwsza książka Gałczyńskiego, powieść “Porfirion Osiełek” daleka od tradycyjnych form, przypominająca fantastyczne opowieści romantyczne której akcja toczyła się w świecie snu na pograniczu groteski.

W następnym roku poeta wydał poemat “Koniec świata”, noszący podtytuł “Wizje świętego Ildefonsa, czyli Satyra na Wszechświat”. W 1930 roku poślubił Natalię Awałow.

W tym okresie pracował dorywczo jako urzędnik cenzury w Komisariacie Rządu m. st. Warszawy, z kolei w latach 1931-1933 przebywał w Berlinie w charakterze urzędnika konsulatu polskiego.

Po powrocie do kraju zamieszkał w Wilnie. Współpracował z pismami literackimi i satyrycznymi. Z tego okresu pochodzi wiele pięknych wierszy lirycznych, w tym erotyki poświęcone żonie. W 1934 roku ogłosił tom poezji “Ludowa zabawa”, noszący podtytuł “Komiczniak poetycki”. Współpracował stale z radiem.

W 1936 roku na świat przyszła córka poety, Kira. Gałczyński z rodziną przeniósł się do Warszawy i zamieszkał w Aninie.

Wiązało to się z podjęciem współpracy z tygodnikiem “Prosto z mostu”. Poeta nie zaprzestał jednak współpracy z radiem, pismami satyrycznymi, w “Płomyczku” drukował powieści dla dzieci. Sukcesem okazało się wydanie w 1937 roku jego “Utworów poetyckich” nakładem “Prosto z mostu”. Gałczyński stał się jednym z czołowych poetów przedwojennych, jego wiersze zyskały duży rozgłos.

Zmobilizowany w sierpniu 1939 roku jako kapral z cenzusem, 17 IX dostał się do niewoli hitlerowskiej, w której spędził pięć lat, jako jeniec nr 5700 obozu w Altengrabow (koło Magdeburga) Stalag XI A. Jeszcze w czasie kampanii wrześniowej powstała słynna “Pieśń o żołnierzach z Westerplatte”, później doszło kolejnych kilkadziesiąt wierszy, ale jako jeniec karnego batalionu Gałczyński nie mógł swobodnie tworzyć. Po wyzwoleniu poeta przebywał na Zachodzie, mieszkał w Paryżu, Brukseli i Rzymie.

Wiosną 1946 roku wrócił do kraju, na krótko osiadł na Wybrzeżu, następnie zamieszkał w Krakowie. W 1946 roku ukazał się tom pt. “Wiersze”, w którym znalazły się również utwory powojenne. W Krakowie Gałczyński rozpoczął współpracę z popularnym tygodnikiem “Przekrój”, na łamach którego ogłaszał “Listy z fiołkiem” oraz “Zieloną gęś”, miniaturowy teatrzyk satyryczny. Występował też w kabarecie “Siedem kotów”. Jego utwory zyskały uznanie szerokich kręgów czytelniczych. Był to jeden z najlepszych okresów w życiu i twórczości poety. Ukazały się dwa tomy wierszy “Zaczarowana dorożka” (1948) i “Ślubne obrączki” (1949). Gałczyński stał się jednym z najbardziej popularnych twórców.

Z Krakowa w 1948 roku przeniósł się do Szczecina, a w 1949 roku do Warszawy. Przeszedł dość istotne przemiany światopoglądowe, w jego liryce pojawił się ton obywatelski, poeta uważał się za czeladnika Kochanowskiego i nawiązywał w wierszach do najwspanialszych tradycji poezji polskiej. W 1950 roku na zjeździe Związku Literatów Gałczyński został ostro zaatakowany jako rzecznik drobnomieszczaństwa. Zaczęły się dla niego lata trudne. W tym okresie poeta wyjeżdżał często na Mazury, zatrzymywał się w leśniczówce Pranie, gdzie powstało wiele jego utworów.

W 1951 roku ukazał się poemat “Niobe”, zaskakujący tematyką i nawrotem do motywów antycznych, w 1952 roku poemat “Wit Stwosz”, ujawniający głębokie związanie z tradycją. Również w tym roku poeta ogłosił “Wiersze liryczne”, niewielki tomik wierszy, wydany zresztą w małym nakładzie. W 1953 roku tygodnik “Przekrój” zaczął drukować poemat satyryczny “Chryzostoma Bulwiecia podróż do Ciemnogrodu”, pod koniec listopada tygodnik “Nowa Kultura” ogłosił słynne “Pieśni”, których podstawowy motyw: Ocalić od zapomnienia stał się niemal przysłowiem.

Gałczyński zmarł nagle 6 grudnia 1953 roku. Pogrzeb odbył się na cmentarzu wojskowym na Powązkach.